Dạy con trẻ trở thành một người khách lịch sự

Trẻ em thường thích đến thăm những ngôi nhà của bạn bè và gia đình. Ở trong một môi trường mới, trải nghiệm các hoạt động đặc biệt và dành thời gian bên nhau thật thú vị. Đó là một trong những lý do tại sao trẻ em cần phải học nghi thức viếng thăm cho phù hợp.

Đây một ví dụ tốt cho công cụ giảng dạy hiệu quả nhất và việc dành thời gian để dạy cho con trẻ làm thế nào để trở thành một người khách lịch sự sẽ làm cho trẻ có cách cư xử đúng mực.

Cách cư xử cơ bản luôn luôn áp dụng các cụm từ như  “xin vui lòng, cảm ơn, xin lỗi và tôi có thể”, điều này có thể được giảng dạy sớm hơn từ khi trẻ lên hai hoặc ba tuổi. Dạy trẻ cách cư xử là một quá trình dần dần. Điều này có nghĩa là ưu tiên và lựa chọn một cách cụ thể để tập trung vào tại một thời điểm. Sự nhạy cảm trong tính cách cá nhân sẽ giúp bạn quyết định khi nào và làm thế nào để dạy trẻ cách cư xử tốt khi viếng thăm nhà người khác.

Trước khi trẻ đến trường

Bạn hãy tận dụng sự sẵn sàng và khả năng của con trẻ để giúp trẻ học những điều mới bằng việc bắt đầu dạy cách cư xử cơ bản tại thời điểm này.

Tập trung vào các cụm từ mô tả sự lịch sự mà bạn mong đợi trẻ làm quen. Hãy khen ngợi con trẻ khi con chào bạn hoặc người lớn tuổi, khi yêu cầu sự cho phép để làm một cái gì đó và khi nói cảm ơn. Hầu hết trẻ nhỏ đều có thể nói “Xin chào” khi gặp một người mới.

Khi 5 hoặc 6 tuổi con trẻ sẽ có thể:

• Rửa tay trước khi ăn
• Ngồi tại bàn ăn
• Ký một thư cảm ơn
• Chào hỏi người lớn theo chuẩn mực và bắt tay
• Nhặt đồ chơi, quần áo lên.
• Hỏi phòng tắm ở đâu, xả nước và rửa tay

Thực hành các cử chỉ, lời nói thể hiện thái độ lịch sự từ trước sẽ làm tăng khả năng ghi nhớ của trẻ khi cần thiết. Hãy làm một trò chơi thực hành khi đến thăm nhà một người bạn, lần lượt là khách và chủ nhà. Điều này sẽ làm cho hành vi của trẻ trở nên chuẩn mực hơn..

Hầu hết trẻ trước tuổi đến trường sẽ không gặp phải vấn đề gì để trở thành một người khách lịch sự, trẻ hiếm khi thoát khỏi tầm kiểm soát của bạn khi đến thăm một người nào đó. Nếu trẻ phạm

lỗi, trẻ sẽ lặng lẽ sửa chữa một cách riêng. Bạn hãy thử phản ứng một cách bình tĩnh và coi những sự cố mà trẻ gặp phải như là một cơ hội để trẻ có thể học tập và rút kinh nghiệm.

Hãy yêu thương và mềm mỏng khi bạn sửa lỗi cho trẻ. Dần dần trẻ sẽ tiến bộ và cuối cùng, trẻ sẽ có cách cư xử và hành vi làm cho bạn vui mừng và tự hào.

Những điểm cần lưu ý:

Trẻ em 2 đến 5 hoặc 6 tuổi có thể tìm hiểu các cách cư xử cơ bản trong cuộc sống. Bạn hãy tập trung vào một việc tại một thời điểm. Mô hình hóa cách cư xử lịch sự ở nhà và trong các chuyến thăm là công cụ giảng dạy tốt nhất. Bạn hãy phản ứng một cách bình tĩnh với các hành vi vi phạm đạo đức của trẻ.

Trẻ từ mẫu giáo đến lớp 3

Trẻ em đến tuổi đi học trẻ đã biết được điều đúng, điều sai một cách nhạy cảm hơn, nhưng trẻ vẫn sẽ cần điều chỉnh hành vi cho đến khi trưởng thành. Bởi vì hầu hết trẻ em ở lứa tuổi này đều thích đến thăm bạn bè và gia đình, trẻ sẽ có nhiều cơ hội để thực hành hành vi làm khách mời và có động lực để tìm hiểu những gì cần phải biết về các quy tắc cư xử. Về cơ bản, trẻ em từ 6 đến 9 tuổi nên biết những quy tắc xã giao:

• Nói “xin vui lòng, cảm ơn bạn, tôi có thể, và xin lỗi cho phép tôi”

• Không bao giờ vào phòng ngủ khi không được mời.
• Không bao giờ đụng vào các vật dụng cá nhân mà không có sự cho phép. Điều này có nghĩa là bao gồm ngăn kéo, tủ, tủ đựng quần áo, máy tính để bàn và túi đựng đồ trang điểm…
• Không tự ý lấy thức ăn hoặc đồ uống. Nếu đói hoặc khát, hãy hỏi một cách lịch sự.
• Nếu được phục vụ một thứ gì đó mà mình không quan tâm, hãy nói: “Không, xin cảm ơn.”
• Khi nhai nên ngậm miệng lại và không nói chuyện, hát hoặc huýt sáo khi miệng có thức ăn.
• Xin phép trước khi sử dụng điện thoại, máy tính hoặc bất cứ thiết bị nào.
• Tôn trọng giờ giấc trước khi đi ngủ và bất cứ lúc nào yên tĩnh. 

Hãy nhớ mỗi gia đình có quy tắc riêng của họ. Nếu trẻ cảm thấy không thoải mái, hoặc muốn được về nhà thì không nên ép buộc trẻ. Trẻ em ở lứa tuổi này có thể hoặc không sẵn sàng cho việc ở lại qua đêm. Trẻ em sẽ sẵn sàng ở các thời điểm khác nhau. Nếu con bạn rất nhút nhát, hoặc nếu chúng không có cách cư xử cơ bản trong hành vi của mình, bạn hãy chờ đợi cho đến khi trẻ sẵn sàng trước khi khuyến khích ở lại qua đêm.

Có rất nhiều sách truyện hay dạy trẻ về cách cư xử. Đọc cho trẻ nghe sẽ làm cho bé có ý thức hơn về tầm quan trọng của cách cư xử tốt.

Những điểm cần lưu ý:

• Trẻ cần biết những gì chúng cần làm và không nên làm khi đến thăm nhà người khác.
• Dạy trẻ từ trước sẽ giúp trẻ có cách cư xử tốt khi đến thăm.
• Tranh thủ sự giúp đỡ của chủ nhà trong việc thúc đẩy bất cứ cách thức hoặc quy tắc hiện tại nào mà bạn đang rèn luyện cho trẻ.
• Qua đêm đối với trẻ vẫn cần sự hướng dẫn và thực hành đặc biệt.

Trẻ từ lớp 4 – lớp 6

Theo độ tuổi này trẻ em có thể trở thành người khách khách lịch sự. Nhưng vẫn còn nhiều điều cần phải học hỏi. Có nhiều vấn đề riêng tư phát sinh ở lứa tuổi này, hãy nhắc nhở trẻ thực hiện những tình huống cụ thể như:

• Hãy gõ cửa trước khi vào phòng tắm.
• Luôn luôn hỏi để nhận được sự cho phép khi vào phòng riêng của người khác bằng cách nói rằng “Tôi có thể vào không?”
• Sử dụng một chiếc áo choàng khi ra khỏi giường khi vẫn còn trong bộ đồ ngủ, thậm chí đi vào phòng tắm.
• Nếu con trẻ thực hiện một sự lộn xộn bất ngờ, hoặc vô tình làm vỡ một cái gì đó, hãy nhắc trẻ nói cho một người lớn biết ngay sau khi chuyện đó xảy ra.
• Khi đã sẵn sàng để rời khỏi bàn, hãy hãy nói xin lỗi đã dùng xong và nên ăn sạch phần trong đĩa, sau sạch tấm kính và một số đồ dùng khác.
• Nếu trẻ không chắc chắn về một nguyên tắc trong gia đình, hãy hỏi.
• Hãy tắt đèn trước khi đi ngủ.
• Nhặt đồ chơi và các đồ dùng khác sau khi sử dụng vào nơi đã lấy chúng ra.
• Hãy đối xử tốt với vật nuôi và các con cái của chủ nhà.
• Gửi lời cảm ơn sau chuyến thăm.

Những đứa trẻ lớn hơn có thể thích thú đọc một cuốn sách phù hợp với lứa tuổi về cách cư xử làm một người khách lịch sự. Nếu trẻ là một người anh chị lớn trong gia đình thì trẻ sẽ là tấm gương về cách cư xử xã giao cho em trai, em gái của trẻ noi theo. Trước khi viếng thăm nhà của một ai đó, hãy cho con thử diễn tập các tình huống có thể đòi hỏi cách cư xử mới. Hãy để con trẻ biết bạn tin vào khả năng của mình để trẻ có cách cư xử tốt.

Học cách ứng xử như để trở thành một người khách lịch sự có liên quan đến một tập hợp các kỹ năng xã hội mà con trẻ sẽ sử dụng suốt cuộc đời. Các nghiên cứu cho thấy rằng, có rất nhiều người băn khoăn làm thế nào để nhận thức được điểm mấu chốt trong các cách trẻ cư xử. Trang bị cho trẻ những kiến thức cơ bản để trẻ thành công trong các tình huống giao tiếp xã hội sẽ là một trong những điều quan trọng nhất mà bạn sẽ phải truyền đạt cho con trẻ. Hãy tập trung vào một cách cư xử tại một thời điểm, luôn giữ sự kỳ vọng đối với trẻ và hãy sử dụng một phương pháp tiếp cận phù hợp đối với hành vi của trẻ mà bạn đang tìm kiếm. Chúc may mắn!

Các điểm cần lưu ý:

• Các vấn đề về riêng tư và sự phù hợp phải được quy định cụ thể để trẻ lưu ý.

• Là một người khách tốt là một vấn đề của sự tôn trọng.
• Các kỹ năng xã hội con trẻ học bây giờ sẽ gắn bó với chúng tới khi trưởng thành.
• Hãy đòi hỏi cao với trẻ nhưng phải thực tế.
• Hãy để đứa trẻ lớn hơn dạy một đứa con trẻ những điều cơ bản trong phép xã giao.