TẦM QUAN TRỌNG CỦA TƯ DUY PHẢN BIỆN ĐỐI VỚI TRẺ

Từ việc hỗ trợ ra quyết định đến phát triển khả năng sáng tạo, tư duy phản biện rất quan trọng đối với trẻ. Hãy cùng Bé Thông Minh FasTracKids tìm hiểu tầm quan trọng của tư duy phản biện đối với trẻ và cách để đặt nền tảng và phát triển tư duy phản biện cho con qua bài viết này nhé!

“Điều quan trọng là không ngừng đặt câu hỏi. Sự tò mò có lý do riêng của nó để tồn tại.” – Albert Einstein

Một trong những điểm chung của những vĩ nhân của mọi thời đại là sự tò mò. Tâm trí của họ luôn tò mò, khám phá những khả năng và xác suất. Đây cũng là một đặc điểm quyết định của những bậc thầy lãnh đạo. Nếu tôi phải cá nhân hóa mọi thứ, tôi là chính tôi, và tôi sẽ trở thành bản thân tôi trong tương lai vì tôi liên tục đặt ra hai câu hỏi này: TẠI SAO và TẠI SAO KHÔNG?

Mỗi bước đi trong cuộc sống của chúng ta đều liên quan đến việc ra quyết định. Và không phải lúc nào cũng là Có hoặc Không. Có những điều Có thể, Nếu và Nhưng. Nếu chúng ta có những lựa chọn, tâm trí của chúng ta cần được rèn luyện để đánh giá tình huống và đưa ra lựa chọn tốt nhất.

Trong giai đoạn học tập, trẻ sẽ được trang bị nhiều kỹ năng sống khác nhau, giúp các con phát triển toàn diện không chỉ về mặt học thuật mà còn về mặt xã hội và thường là cả về chuyên môn.

Cách tiếp cận cuộc sống của chúng ta đã thay đổi mạnh mẽ và thế hệ trẻ cần được trang bị nhiều kỹ năng sẵn sàng cho cuộc sống hơn. Tư duy phản biện là một trong những kỹ năng cần được đưa vào chương trình giảng dạy tiên tiến để khuyến khích những bộ óc trẻ áp dụng nó theo đúng cách.

Từ việc quản lý thời gian và chuẩn bị cho kỳ thi đến việc hiểu các khái niệm và đưa ra quyết định, mọi thứ đều có yếu tố tư duy phản biện. Không phải mọi thứ đều có thể học và tiếp thu từ sách giáo khoa. Vì phụ huynh luôn là những người thầy đặc biệt đối với trẻ, nên bố mẹ cần trở thành tấm gương để giúp con phát triển các kỹ năng tư duy phản biện.

Tư duy phản biện là gì? Tư duy phản biện có lợi ích gì?

Tư duy phản biện liên quan đến việc đánh giá mọi khía cạnh và triển vọng của một tình huống và đưa ra quyết định sáng suốt. Việc xây dựng và phát triển kỹ năng sống thiết yếu này cho trẻ ngay từ khi còn nhỏ là rất quan trọng. Tư duy phản biện cần được đưa vào hệ thống giáo dục và thói quen hàng ngày của trẻ theo cách này hay cách khác. Kỹ năng này nên trở thành một thói quen của trẻ.

Tư duy phản biện mang lại những lợi ích sau cho trẻ:

• Giúp đưa ra quyết định và giải quyết vấn đề tốt hơn
• Tăng cường sự sáng tạo và đổi mới
• Giúp trẻ trở thành người lắng nghe tích cực
• Tăng cường kỹ năng nghiên cứu và kiến ​​thức chuyên môn của trẻ
• Kích thích sự tò mò
• Cải thiện khả năng trình bày và ngôn ngữ
• Nuôi dưỡng các kỹ năng sống thông qua lý luận

Vậy làm thế nào để phát triển tư duy phản biện ở trẻ?

Mục tiêu của chúng ta là dạy trẻ cách để suy nghĩ, chứ không phải suy nghĩ cái gì. Nói một cách đơn giản, tư duy phản biện là tất cả về điều đó. Một trong những chỉ số lớn nhất của tư duy phản biện là khả năng suy nghĩ độc lập. Như tác giả người Mỹ Napoleon Hill đã nói đúng, “Bạn có bộ não và tâm trí của riêng mình. Hãy sử dụng nó và đưa ra quyết định của riêng bạn.”

Là bố mẹ, hãy cùng tìm hiểu cách chúng ta có thể xây dựng kỹ năng tư duy phản biện ở trẻ thông qua các tương tác hàng ngày:

1. Khuyến khích trẻ đặt câu hỏi: Hãy đặt những câu hỏi khơi gợi suy nghĩ khi bạn tương tác với con mình, ở nhà hoặc bất cứ nơi nào, và khuyến khích trẻ cũng đặt câu hỏi mà không bị phán xét vì đã hỏi, vì bị sai hay vì trẻ bày tỏ những quan điểm mà bố mẹ thấy kỳ quặc của con.
2. Đặt cho con một số câu hỏi để con nêu ý kiến của mình: 
   – Chúng ta có thể thử những lựa chọn nào?
   – Con nghĩ lựa chọn nào tốt hơn?
   – Tại sao con nghĩ đây không phải là lựa chọn tốt?
3. Kết hợp các quan điểm khác nhau: Làm việc với các quan điểm khác nhau về cùng một chủ đề giúp trẻ có sự linh hoạt để khám phá, lắng nghe và thể hiện. Khi trẻ chủ động lắng nghe ý tưởng của người khác, trẻ bắt đầu hiểu rằng có thể có nhiều giải pháp và trẻ phải chọn giải pháp tối ưu. Ví dụ: Nếu con không muốn tham gia một sự kiện của trường, hãy hỏi tại sao con không muốn tham gia sự kiện đó. Những thách thức mà con phải đối mặt là gì? Hãy lắng nghe quan điểm của trẻ và cho trẻ biết lý do tại sao bố mẹ nghĩ rằng việc tham gia sự kiện có thể có lợi cho con và cùng nhau khám phá các giải pháp khả thi.
   Ở nhà, hãy lắng nghe quan điểm của con và khuyến khích chúng lắng nghe quan điểm của bố mẹ bằng cách thỉnh thoảng cho chúng tham gia vào các cuộc thảo luận trong gia đình.
4. Kết nối các ý tưởng: Nối các điểm và đưa ra ý tưởng mới sẽ giúp trẻ em mài giũa kỹ năng tư duy phản biện. Nếu bố mẹ đang đọc truyện cho con, bố mẹ có thể hỏi con xem truyện đó liên quan như thế nào đến một sự việc xảy ra gần đây. Khi con kết nối, hãy nhẹ nhàng yêu cầu con giải thích lý do của mình. Điều này cho phép trẻ phân tích, đánh giá câu chuyện và sự việc và sử dụng kiến ​​thức, sự sáng tạo của mình để đưa ra những kết nối mới mà trước đó không rõ ràng.
5. Khuyến khích trẻ đưa ra quyết định: Một trong những cách tốt nhất để nuôi dưỡng tư duy phản biện ở trẻ em là giúp trẻ đưa ra quyết định. Ví dụ, khi bố mẹ đưa tiền tiêu vặt cho con, hãy hỏi trẻ muốn chi tiêu như thế nào. Trẻ muốn mua một món đồ chơi cho mình hay muốn mua quà sinh nhật cho bạn mình? Điều này sẽ khuyến khích trẻ suy nghĩ phản biện về các lựa chọn của mình và trẻ sẽ học được rằng cần phải cân nhắc nhiều yếu tố trước khi đưa ra quyết định.
6. Nuôi dưỡng sự sáng tạo của trẻ: Đây là một trong những khía cạnh quan trọng nhất của tư duy phản biện: Sáng tạo và đổi mới. Hãy cho con thời gian và cơ hội để tự khám phá. Sự độc lập của trẻ sẽ dẫn đến những đổi mới tuyệt vời. Hãy cho trẻ đủ thời gian để suy nghĩ và phản hồi; đừng vội vàng giúp trẻ ngay lập tức.
7. Chơi trò chơi theo nhóm: Trẻ em thường học hiệu quả hơn thông qua việc chơi và vui chơi. Hãy dành thời gian cho gia đình với con bằng cách chơi các trò chơi đòi hỏi tư duy phản biện. Nhưng hãy đảm bảo rằng các trò chơi phù hợp với lứa tuổi và thú vị với con nhé.

Với các khái niệm giáo dục truyền thống nhường chỗ cho các phương pháp học tập hiện đại, đã đến lúc quên đi việc học thuộc lòng và khuyến khích tư duy phản biện. Những cách trên không chỉ giúp tạo ra những chuyên gia giỏi từ con em chúng ta mà còn tạo ra những người có tư duy phản biện có thể xuất sắc trong bất kỳ lĩnh vực nào với sự quyết tâm. Tư duy phản biện không được để mặc cho sự may rủi—thay vào đó, phụ huynh hay tất cả chúng ta đều cần phải nỗ lực để truyền đạt kỹ năng này cho trẻ em dần dần khi chúng lớn lên và phát triển.

Bố mẹ quan tâm đến sự phát triển kỹ năng và khơi dậy tiềm năng của trẻ từ 3-10 tuổi có thể đăng ký trải nghiệm cho con tại đây: https://bethongminh.vn/gioi-thieu-chuong-trinh-fastrackids-be-thong-minh/

—————————————

FASTRACKIDS – BÉ THÔNG MINH

Chương trình Phát triển Tư duy và Rèn luyện các bộ Kỹ năng thế kỷ 21 cho trẻ từ 3-10 tuổi

Bản quyền Hoa Kỳ