Làm cách nào để hiểu con trẻ?

Trẻ em được sinh ra với tập hợp những nét tính cách duy nhất, không trẻ nào giống trẻ nào, những nét tính cách này sẽ theo trẻ trong suốt cả cuộc đời sau này. Bậc làm cha mẹ nếu thấu hiểu những nét tính cách này sẽ dễ dàng hơn trong việc hướng dẫn và uốn nắn trẻ trong quá trình trưởng thành. 

Phụ huynh có thể hiểu con trẻ bằng cách quan sát trẻ trong quá trình ăn, ngủ, chơi.

Hãy tìm kiếm những tính cách nhất quán của trẻ. Trẻ có hoạt động hết công suất sau đó yên lặng hơn khi trẻ đói hoặc buồn ngủ không? Có những đồ vật hay hoạt động nào có thể thu hút sự chú ý của trẻ hơn những đồ vật, hoạt động khác không? Trẻ có dễ làm quen với sự thay đổi hay trẻ cần thời gian để làm quen với mọi vật? Trẻ có giờ giấc ăn, ngủ nhất quán không hay giờ giấc của trẻ thay đổi từng ngày? Tất cả những “hành vi” này đều khá thông thường đối với trẻ và có lẽ là những tính cách thông thường ở trẻ.

Trò chuyện với trẻ cũng là một cách quan trọng để lấy được thông tin và thấu hiểu trẻ.

Với những trẻ ở lứa tuổi nhỏ, ít nói, phụ huynh có thể phải tìm hiểu cả những biểu hiện trên nét mặt và ngôn ngữ cơ thể để thấu hiểu suy nghĩ và cảm xúc của trẻ. Ví dụ, nếu như bố mẹ để ý thấy con trẻ đột nhiên cầm con vật nhồi bông yêu thích trên tay và yên lặng nhìn xuống sàn sau khi bà thăm bé, bạn có thể hỏi “Con trông có vẻ không vui. Có phải con buồn khi bà không ở nhà không?” Hỏi những câu hỏi thật chi tiết sẽ giúp trẻ dễ dàng bộc lộ cảm xúc hơn. Thay vì hỏi “Hôm nay con làm gì?”, hãy cố gắng hỏi “Con có chơi xếp hình hôm nay không? Nói cho bố/mẹ nghe xem hôm nay con xây gì nào? Hoặc là “Hôm nay con có chơi với bé Lan nhà hàng xóm không? Con chơi gì?”

Cân nhắc môi trường của trẻ khi phụ huynh cố gắng hiểu một hành vi cụ thể hoặc nhiều hành vi mà bạn quan sát được.

Phụ huynh, những người thân, giáo viên, bạn bè, hàng xóm, môi trường gia đình, và các khía cạnh khác của môi trường xung quanh cũng có ảnh hưởng quan trọng tới hành vi của trẻ. Ví dụ, nếu như con bạn chợt trở nên hiếu chiến đối với các trẻ hàng xóm suốt cả ngày, hãy thử tìm hiểu xem những nguồn gốc của sự hiếu chiến này. Trẻ có bị ảnh hưởng bởi những cuộc cãi nhau ở nhà không? Trẻ có chơi với những đứa trẻ cũng rất hiếu chiến không? Thầy cô giáo ở trường có đặt nhiều kỳ vọng không thực tế ở trẻ không? Trẻ có bị ảnh hưởng bởi các màn bạo lực trên phim ảnh không? Có phải gần khu nhà đã xảy ra bạo lực gây sự chú ý của nhiều người không?

Còn có rất nhiều phương cách để tiếp cận và hiểu con trẻ

Ngoài ra phụ huynh có thể hiểu con nếu như quan sát cả nhóm bạn mà con chơi cùng. Bố, mẹ cũng có thể đọc sách, tìm hiểu trên Internet, hoặc tham dự lớp học về sự phát triển của trẻ. Quá trình phát triển của con người có thể được dự đoán vì hầu như chúng ta đều trải qua các giai đoạn phát triển như nhau. Tốc độ phát triển mỗi chúng ta trải qua là tùy theo mỗi cá nhân. Kiến thức về sự phát triển của trẻ có thể giúp phụ huynh chuẩn bị cho bước phát triển tiếp theo của trẻ. Hiểu con trẻ và sự phát triển của con trẻ rất quan trọng trong việc đưa ra các kỳ vọng và giới hạn thực tế đối với con trẻ.

Theo Helpguide