CHẬM PHÁT TRIỂN NGÔN NGỮ Ở TRẺ NHỎ

Bạn có thể nghĩ tới chậm phát triển ngôn ngữ khi nhận thấy con gặp khó khăn bất thường về nói và/hoặc hiểu khi trao đổi thông tin hàng ngày với con.

Nếu bạn cho rằng con mình có thể bị chậm ngôn ngữ, hãy gặp bác sĩ, giáo viên hoặc một nhà nghiên cứu bệnh học về ngôn ngữ.

Việc hỗ trợ cho trẻ chậm phát triển ngôn ngữ có thể bao gồm các chương trình đặc biệt, tranh ảnh và sách.

Chúng ta cùng tìm hiểu chậm phát triển ngôn ngữ là gì?

Chậm phát triển ngôn ngữ là khi trẻ gặp khó khăn trong việc hiểu và/hoặc sử dụng ngôn ngữ nói. Những khó khăn này là không bình thường đối với lứa tuổi của đứa trẻ.

Những khó khăn có thể gặp phải với:

• Nói những từ đầu tiên hoặc học từ vựng
• Ghép các từ lại với nhau để tạo thành câu
• Xây dựng vốn từ vựng
• Hiểu các từ hoặc câu.

Một số chậm phát triển ngôn ngữ có liên quan đến các tình trạng như rối loạn phổ tự kỷ (ASD), hội chứng Down hoặc điếc và suy giảm thính lực. Nhiều trường hợp xảy ra trong quá trình phát triển của trẻ.

Cần phân biệt chậm phát triển ngôn ngữ, rối loạn ngôn ngữ hay rối loạn phát triển ngôn ngữ?

Chậm phát triển ngôn ngữ khác với rối loạn ngôn ngữ hoặc rối loạn phát triển ngôn ngữ.

Rối loạn phát âm (âm thanh) là khi trẻ gặp khó khăn khi phát âm các âm trong từ. Điều này có thể làm phần nói của trẻ khó hiểu. Trẻ bị rối loạn ngôn ngữ có thể có kỹ năng ngôn ngữ khác tốt. Có nghĩa là, trẻ hiểu các từ và câu tốt và có thể đặt câu theo cách đúng.

Nếu trẻ bị chậm ngôn ngữ nhưng vẫn nói được, đó có thể là dấu hiệu của rối loạn phát triển ngôn ngữ. Trẻ bị rối loạn phát triển ngôn ngữ gặp khó khăn trong việc hiểu và/hoặc nói. Những khó khăn này ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của trẻ.

Trẻ bị rối loạn lời nói không nhất thiết bị chậm ngôn ngữ hoặc rối loạn ngôn ngữ phát triển. Và không phải tất cả trẻ chậm phát triển ngôn ngữ đều gặp vấn đề về khả năng nói.

Khi nào cần trợ giúp về chứng chậm phát triển ngôn ngữ

Trẻ em phát triển ngôn ngữ với tốc độ khác nhau. Vì vậy, so sánh con bạn với những đứa trẻ khác cùng tuổi có thể không giúp bạn biết liệu con bạn có bị chậm phát triển ngôn ngữ hay không.

Tốt nhất bạn nên tìm kiếm lời khuyên chuyên môn nếu bạn thấy con mình có bất kỳ dấu hiệu nào sau đây ở các độ tuổi khác nhau.

12 tháng

Con bạn không cố gắng giao tiếp với bạn bằng âm thanh, cử chỉ và / hoặc lời nói, đặc biệt là khi cần giúp đỡ hoặc muốn điều gì đó.

2 tuổi

Con của bạn:

• Không nói khoảng 50 từ khác nhau
• Không kết hợp hai hoặc nhiều từ với nhau – ví dụ: “Uống nữa”,
• Không tạo ra các từ một cách tự nhiên – nghĩa là con bạn chỉ sao chép các từ hoặc cụm từ từ những người khác
• Dường như không hiểu các hướng dẫn hoặc câu hỏi đơn giản – ví dụ: “con lấy giày của con đi”, “con có muốn uống gì không?” Hoặc “bố ơi mình đi đâu thế?”

Đến hai tuổi, khoảng 1/5 trẻ có dấu hiệu chậm ngôn ngữ. Những đứa trẻ này đôi khi được gọi là ‘những người nói muộn’. Nhiều trẻ sẽ bắt kịp khi trẻ lớn lên. Nhưng một số sẽ tiếp tục gặp rắc rối với ngôn ngữ.

Vào khoảng 3 tuổi

Con của bạn:

• Không kết hợp các từ thành các cụm từ hoặc câu dài hơn – ví dụ: mẹ giúp con với’ hoặc “con muốn uống thêm’
• Dường như không hiểu các hướng dẫn hoặc câu hỏi dài hơn – ví dụ: “con lấy giày và và cất vào tủ giúp mẹ nhé” hoặc “con muốn ăn gì cho bữa trưa hôm nay?”
• Ít hoặc không quan tâm đến sách
• Không đặt câu hỏi.Từ 4-5 tuổi trở lên

Một số trẻ vẫn gặp khó khăn về ngôn ngữ khi bắt đầu đi học mẫu giáo hoặc đi học. Nếu những khó khăn này không thể giải thích bằng những nguyên nhân khác như rối loạn phổ tự kỷ (ASD) hoặc mất thính giác, thì đó có thể là rối loạn ngôn ngữ phát triển.

Trẻ bị rối loạn phát triển ngôn ngữ:

• Thấy vất vả khi học từ mới và trò chuyện
• Sử dụng các câu ngắn, đơn giản và thường bỏ đi những từ quan trọng trong câu
• Chỉ trả lời một phần của hướng dẫn
• Không biết dùng thì quá khứ, hiện tại hoặc tương lai đúng cách – ví dụ: trẻ nói “bỏ qua” thay vì “đã bỏ qua” khi nói về các hoạt động mà trẻ đã thực hiện
• Khó sử dụng các từ phù hợp khi nói chuyện và có thể sử dụng các từ chung chung như “thứ” hoặc “thứ” để thay thế
• Có thể không hiểu ý nghĩa của các từ, câu hoặc câu chuyện.

Ở mọi lứa tuổi

Con của bạn:

• Đã được chẩn đoán là bị khiếm thính, chậm phát triển hoặc hội chứng mà ngôn ngữ có thể bị ảnh hưởng – ví dụ: ASD và hội chứng Down hoặc các hội chứng khác như Fragile X
• Ngừng làm những việc trẻ từng làm – ví dụ, cô ấy không nói nữa.

 Nếu bạn cho rằng con mình gặp khó khăn với ngôn ngữ, hãy nói chuyện với chuyên gia – ví dụ:

• Giáo viên tại trung tâm giữ trẻ, trường mầm non hoặc trường học của bạn
• Chuyên gia nghiên cứu bệnh học về lời nói
• chuyên gia nghiên cứu thính học
• Bác sĩ gia đình hoặc bác sĩ nhi khoa
• Chuyên gia tâm lý học.

Nếu bạn cho rằng vấn đề chính của con mình là hiểu và sử dụng ngôn ngữ, bạn nên tới gặp bác sĩ chuyên khoa âm ngữ. Các nhà nghiên cứu về ngôn ngữ có thể sử dụng các bài kiểm tra ngôn ngữ để đánh giá cách con bạn sử dụng từ ngữ và phản ứng với các yêu cầu, mệnh lệnh hoặc câu hỏi.

Nếu bạn cho rằng con mình có thể bị lãng tai hoặc bị khiếm thính, tốt nhất bạn nên cho con mình đi kiểm tra thính lực bởi một nhà thính học. Mất thính giác có thể cản trở sự phát triển ngôn ngữ và giao tiếp của con bạn.

Hỗ trợ trẻ chậm phát triển ngôn ngữ

Nếu con bạn được chẩn đoán là chậm ngôn ngữ, chuyên gia có thể đề xuất các chương trình nhóm xây dựng kỹ năng ngôn ngữ. Chuyên gia cũng có thể giúp con bạn phát triển các cách giao tiếp khác, như sử dụng bảng ảnh hoặc sách.

Chuyên gia có thể cung cấp cho bạn các chiến lược mà bạn có thể sử dụng ở nhà để giúp con bạn giao tiếp. Điều này có thể bao gồm việc cho con bạn nhiều thời gian để bắt đầu cuộc trò chuyện. Bạn cũng có thể giúp con mình bằng cách phản hồi và mở rộng nỗ lực giao tiếp của trẻ, cho dù đó là bằng lời nói, hành động hay âm thanh.

Nguyên nhân chậm phát triển ngôn ngữ

Chúng tôi không biết điều gì gây ra tình trạng chậm ngôn ngữ trong hầu hết các trường hợp. Nhưng chúng tôi biết có thể có một thành phần di truyền hoặc sinh học. Đó là, chậm ngôn ngữ có thể xảy ra trong các gia đình.

Chậm phát triển ngôn ngữ có nhiều khả năng xảy ra ở:

• Trẻ em trai
• Trẻ em có một thành viên thân thiết trong gia đình có tiền sử chậm phát triển ngôn ngữ hoặc rối loạn giao tiếp
• Trẻ bị rối loạn phát triển hoặc hội chứng như rối loạn phổ tự kỷ (ASD) hoặc hội chứng Down
• Trẻ em đang có các vấn đề về thính giác và nhiễm trùng tai

Một số trẻ em chậm phát triển ngôn ngữ hơn bạn bè do các nguyên nhân sử dụng thiết bị di động quá nhiều, hoặc thiếu tương tác với mọi người trong gia đình, thay đổi môi trường sống hoặc 1 số nguyên nhân tâm lý trong những năm đầu đời.

Vậy có thể làm thế nào để cải thiện việc chậm ngôn ngữ ở trẻ?

Bố mẹ có thể liên hệ với Hệ thống Giáo dục Bé Thông Minh để tìm hiểu các khóa học phát triển ngôn ngữ cho trẻ.

Hãy liên hệ ngay với chúng tôi qua kids@indochinapro.com hoặc hotline 0982929815